Sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami silnikowymi odbywa się w formie egzaminu państwowego składającego się z części teoretycznej i części praktycznej.
Część teoretyczna egzaminu państwowego obejmuje sprawdzenie znajomości:
- przepisów ruchu drogowego,
- techniki kierowania i czynności kontrolno-obsługowych pojazdu,
- zasad udzielania pierwszej pomocy ofiarom wypadku.
1) przygotowania pojazdu do jazdy, umiejętności sprawdzenia stanu technicznego podstawowych elementów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo jazdy oraz umiejętności bezpiecznego panowania nad pojazdem, które wykonywane są na placu manewrowym ośrodka egzaminowania - w zakresie prawa jazdy kategorii B;
2) umiejętność jazdy w ruchu drogowym, które realizowane jest na drogach publicznych.
Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest:
1) legitymowanie się przez osobę egzaminowaną dokumentem potwierdzającym jej tożsamość w postaci:
· dowodu osobistego,
2) okazanie przez osobę egzaminowaną odpowiedniej sprawności psychicznej i fizycznej. Osoba egzaminowana nie może być nietrzeźwa, w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu.
Warunkiem przystąpienia do egzaminu praktycznego jest uzyskanie przez osobę egzaminowaną pozytywnego wyniku z egzaminu teoretycznego, przy czym od dnia uzyskania tego wyniku nie może upłynąć okres dłuższy niż 6 miesięcy.
Warunkiem przeprowadzenia części praktycznej egzaminu państwowego w ruchu drogowym jest:
1) panowanie nad pojazdem podczas wykonania zadań na placu manewrowym w sposób pozwalający stwierdzić, że zachowanie osoby egzaminowanej nie stworzy zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu drogowego w postaci bezpośredniego stworzenia zagrożenia dla zdrowia lub życia osób, przejechania kołem przez linie wyznaczające zewnętrzne krawędzie stanowisk, najechania na pachołki lub tyczki;
2) pozytywna ocena z wykonania określonych w instrukcji egzaminowania zadań egzaminacyjnych na placu manewrowym.
Zakres egzaminu teoretycznego
Część teoretyczna egzaminu państwowego obejmuje:
- 20 pytań z wiedzy podstawowej, w tym:
- 10 pytań o wysokim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego - 3 punkty za każde pytanie na które zostanie udzielona prawidłowa odpowiedź,
- 6 pytań o średnim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego -2 punkty za każde pytanie,
- 4 pytania o niskim znaczeniu dla bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego -1 punkt za.każde pytanie.
- 12 pytań z wiedzy specjalistycznej w tym:
- 6 pytań o wysokim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego - 3 I punkty za każde pytanie,
- 4 pytania o średnim znaczeniu dla bezpieczeństwa ruchu drogowego - a 2 punkty za każde pytanie,
- 2 pytania o niskim znaczeniu dla bezpieczeństwa lub porządku ruchu drogowego -1 punkty za każde pytanie.
Każde pytanie zawiera jedną prawidłową odpowiedź.
Udzielenie odpowiedzi na zadane pytanie polega na:
- Odpowiedzi „TAK" lub „NIE" - w przypadku pytań z wiedzy podstawowej; na przeczytanie treści pytania osoba egzaminowana ma 20 sekund, czas na zapoznanie się z filmem, po czym na udzielenie odpowiedzi ma 15 sekund;
- Wyborze z trzech odpowiedzi - A, B i C - jednej w przypadku pytań z wiedzy specjalistycznej; na przeczytanie pytania i udzielenie odpowiedzi osoba egzaminowana ma 50 sekund.
Odpowiedzi można zmieniać do momentu zatwierdzenia udzielonej odpowiedzi lub do momentu upływu czasu przewidzianego na udzielenie odpowiedzi.
Niewskazanie żadnej odpowiedzi jest równoznaczne z udzieleniem niewłaściwej odpowiedzi.
Suma punktów możliwych do uzyskania z części teoretycznej egzaminu państwowego wynosi 74, pozytywny wynik uzyskują osoby które zdobędą co najmniej 68 punktów.
Pozytywny wynik z części teoretycznej jest ważny przez okres 6 miesięcy od dnia jego uzyskania.
Czas trwania części teoretycznej egzaminu wynosi 25 minut.
Zakres egzaminu teoretycznego:
Znaczenie dla bezpieczeństwa | Ilość pytań | Rodzaj odpowiedzi | Czas na odpowiedź | Punkty za pytanie |
Pytania wiedza podstawowa | ||||
Wysokie znaczenie dla bezpieczeństwa | 10 | TAK/NIE | 20 sekund na przeczytanie - czas na wyświetlenie filmu - 15 sekund na odpowiedź | 3 punkty za pytanie |
Średnie znaczenie dla bezpieczeństwa | 6 | TAK/NIE | 20 sekund na przeczytanie - czas na wyświetlenie filmu - 15 sekund na odpowiedź | 2 punkty za pytanie |
Niskie znaczenie dla bezpieczeństwa | 10 | TAK/NIE | 20 sekund na przeczytanie - czas na wyświetlenie filmu - 15 sekund na odpowiedź | 1 punkt za pytanie |
Wiedza specjalistyczna | ||||
Wysokie znaczenie dla bezpieczeństwa | 6 | A, B, C | 50 sekund łącznie | 3 punkty za pytanie |
Średnie znaczenie dla bezpieczeństwa | 4 | TAK/NIE | 50 sekund łącznie | 2 punkty za pytanie |
Niskie znaczenie dla bezpieczeństwa | 2 | TAK/NIE | 50 sekund łącznie | 1 punkt za pytanie |
Wyniki egzaminu teoretycznego
Po zakończeniu części teoretyczne egzaminu państwowego egzaminator może wydrukować wyniki egzaminu zawierający:
- nazwisko i imię osoby egzaminowanej;
- numer ewidencyjny i numer PESEL osoby egzaminowanej albo datę urodzenia;
- zakres egzaminu państwowego;
- numery kolejno wyświetlonych osobie egzaminowanej pytań oraz oznaczenia udzielonych przez nią odpowiedzi;
- liczbę błędów oraz liczbę punktów uzyskanych za każde pytanie;
- wynik egzaminu - wraz z podanie n sumy uzyskanych punktów.
Egzamin praktyczny
Egzamin praktyczny polega na wykonaniu na placu manewrowym niżej wymienionych zadań:
1) Przygotowanie do jazdy, sprawdzenia stanu technicznego podstawowych elementów pojazdu odpowiedzialnych bezpośrednio za bezpieczeństwo jazdy oraz ruszanie z miejsca. Sprawdzenie stanu technicznego podstawowych elementów pojazdów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo ruchu drogowego obejmuje kontrolę:
- poziomu oleju w silniku (osoba egzaminowana powinna co najmniej wskazać, gdzie i przy użyciu jakich przyrządów sprawdza się poziom oleju w pojeździe),
- poziomu płynu chłodzącego,
- poziomu płynu hamulcowego, ·
- poziomu płynu w spryskiwaczach - osoba egzaminowana powinna co najmniej wskazać zbiornik i po jego otwarciu stwierdzić obecność płynu,
- działanie sygnału dźwiękowego,
- działanie świateł zewnętrznych.
Osoba egzaminowana sprawdza właściwe ustawienie fotela, lusterek (w lewym lusterku kierowca powinien widzieć lewy bok pojazdu i lewy obszar przestrzeni za pojazdem, w prawym lusterku kierowca powinien widzieć prawy bok pojazdu i prawy obszar przestrzeni za pojazdem), zagłówków, zapina pasy bezpieczeństwa, sprawdza, czy drzwi pojazdu są zamknięte. Sprawdza, czy istnieją warunki do rozpoczęcia jazdy.
Kolejną czynnością jest płynne ruszanie, należy opuszczać opuszczając dźwignię hamulca awaryjnego i łagodnie zwalniać sprzęgło przy jednoczesnym zwiększaniu obrotów silnika. W trakcie egzaminu nie wolno przejeżdżać przez linie ani na nie najeżdżać, podobnie jak na krawężniki, pachołki i tyczki ograniczające pas (nie dotyczy linii wewnętrznych ograniczających i wyznaczających pole zatrzymania pojazdu).
Zatrzymanie pojazdu przed końcem i początkiem pasa musi nastąpić w wyznaczonym polu zatrzymania pojazdu.
Jazda pasem ruchu do przodu i tyłu (w trakcie jazdy do tyłu obserwacja toru jazdy pojazdu zgodnie z techniką kierowania przez tylną szybę pojazdu i lusterka). W czasie wykonania zadania możliwa jest jedna korekta toru jazdy. Pojazd nie może:
· wyjechać poza określony obszar wjazdu, . naruszyć (najechać kołem lub wyjechać obrysem pojazdu nad linię) linii ograniczających stanowisko, · potrącić pachołków lub tyczek.
Ruszanie z miejsca do przodu na wzniesieniu - przy ruszaniu pojazd nie powinien cofnąć się więcej niż 0,2 m, a silnik nie powinien zgasnąć - osoba egzaminowana w trakcie wykonywania tego manewru po zatrzymaniu pojazdu na wzniesieniu zaciąga hamulec awaryjny, a następnie rusza do przodu, zwalniając go.
Przebieg egzaminu praktycznego na prawo jazdy kategorii B rejestrowany jest przy pomocy kamery zamontowanej w samochodzie egzaminacyjnym. Równolegle z wizją rejestrowana jest fonia. Zapis wideo może zostać odtworzony w obecności osoby egzaminowanej lub wyznaczonego przez tę osobę pełnomocnika w przypadku wyjaśniania wątpliwości złożonych w postaci skargi na sposób przeprowadzenia egzaminu.
EGZAMIN PRAKTYCZNY
Jazda w ruchu drogowym
Egzamin praktyczny w ruchu drogowym polega na wykonaniu, zgodnie z przepisami ruchu drogowego i techniki kierowania pojazdem, w czasie nie mniejszym niż 25 i nie dłuższym niż 40 minut dla kategorii B i B1, co najmniej poniżej wymienionych zadań:
-
wjazd na drogę z obiektu przydrożnego,
-
jazda drogami dwukierunkowymi jedno- i dwujezdniowymi o różnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasów ruchu, posiadającymi odcinki proste i łuki, wzniesienia i spadki, obniżone i podwyższone dopuszczalne prędkości,
-
jazda drogami jednokierunkowymi o różnej liczbie wyznaczonych i niewyznaczonych pasów ruchu,
-
przejazd przez różne skrzyżowania (równorzędne, oznakowane znakami ustalającymi pierwszeństwo przejazdu, z sygnalizacją świetlną i o ruchu okrężnym, dwupoziomowym),
-
przejazd przez przejścia dla pieszych, przez torowisko tramwajowe, kolejowe oraz obok przystanku tramwajowego i autobusowego,
-
wykonanie jednego z manewrów parkowania, przy czym miejsce wyznacza egzaminator, po zaparkowaniu musi być możliwość opuszczenia pojazdu przez kierowcę i pasażera z obydwu stron pojazdu, a pojazd musi być zaparkowany w sposób zgodny z przepisami ruchu drogowego:
-
wykonanie manewrów: wyprzedzania, omijania, wymijania, zmiany pasa ruchu i kierunku jazdy w lewo, w prawo oraz zawracania na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej (z wykorzystaniem infrastruktury drogowej) oraz na skrzyżowaniu,
-
amowanie od prędkości co najmniej 50 km/h do zatrzymania w miejscu wyznaczonym przez egzaminatora, ewentualnie hamowanie awaryjne.
Osoba egzaminowana uzyskuje:
-
pozytywny wynik egzaminu praktycznego, jeżeli poprawnie wykonała wszystkie zadania,
-
negatywny wynik egzaminu praktycznego, jeżeli dwukrotnie nieprawidłowo wykonała to samo zadanie egzaminacyjne, albo w sposób rażący naruszyła przepisy ruchu drogowego, nie panuje w wystarczającym stopniu nad pojazdem, stworzyła zagrożenie dla zdrowia i życia uczestników ruchu lub dalsza jazda stwarza możliwości zagrożenia bezpieczeństwu ruchu drogowego.
Po zakończeniu egzaminu praktycznego egzaminator jest zobowiązany poinformować osobę egzaminowaną o wynikach egzaminu oraz przekazuje tej osobie wypełniony arkusz przebiegu egzaminu praktycznego.
Egzamin praktyczny - pozostałe kategorie
Zadania egzaminacyjne | Kategorie prawa jazdy | |
1 | Przygotowanie do jazdy, sprawdzenie stanu technicznego podstawowych elementów pojazdu odpowiedzialnych bezpośrednio za bezpieczeńsrwo jazdy, oraz ruszanie z miejsca. | Wszystkie |
2 | Jazda pasem ruchu do przodu i tyłu. | B, C, C1, D, D1, T, B+E, C+E, C1+E, D+E, D1+E |
3 | Parkowanie skośne (wjazd przodem - wyjazd tyłem) | C, C1, D, D1, T, B+E, C+E, C1+E, D+E, D1+E |
4 | Parkowanie prostopadłe (wjazd tyłem - wyjazd przodem lub wjazd przodem - wyjazd tyłem) | C, C1, D, D1, T, B+E, C+E, C1+E, D+E, D1+E |
5 | Parkowanie równoległe (wjazd tyłem - wyjazd przodem) | C, C1, D, D1 |
6 | Zawracanie | C, C1 |
7 | Ruszanie z miejsca do przodu na wzniesieniu | A, A1, B, C, C1, D, D1, T, B+E, C+E, C1+E, D+E, D1+E |
8 | Slalom (jazda po łukach w kształcie cyfry 8 i pomiędzy 5 pachołkami) | A, A1 |
Naruszenia przepisów ruchu drogowego skutkujące przerwaniem egzaminu państwowego na prawo jazdy.
1. Kolizja drogowa